گزارشی از مدرسه تابستانه موضوع شناسی و چالش های فقه هوش مصنوعی سال ۱۴۰۳

انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در راستای حرکت متعالی خود، به تحقق تمدن نوین اسلامی می اندیشد. این تمدن نوین اسلامی بر آن است تا با بهره گیری از تمام ظرفیت ها و دستاوردهای علمی، به ایجاد تمدنی نوین بپردازد که بتواند تمامی جنبه های تعالی را دربرداشته باشد. برای دستیابی به شاخص های تمدن نوین اسلامی بر مبنای دانش و علوم بنیادین، هوش مصنوعی که از نظر کارکردی و رفتاری شبیه بعضی از قابلیت های هوش طبیعی عمل می کند، یک فرصت مهم و یک دگرگونی موثر در زیست بوم زندگی بر مبنای حکمرانی اسلامی هوشمند به شمار می آید. بدین ترتیب، هوش مصنوعی در تعامل با جامعه انسانی و در ارتباط با سایر موجودات خلقت، می تواند به عنوان یک پدیده اجتماعی و مرتبط با زیست بوم دینی و فرهنگی جامعه اسلامی به حساب آید که می با یست ابتناء همه جانبه آن بر مبانی اعتقادی، ارزش های اخلاقی و ضوابط فقهی مورد توجه تمام جامعه نخبگانی و مسئولین قرارگیرد.

به خاطر این جایگاه خطیر و تاثیر گذاری عظیمِ هوش مصنوعی در عصر حاضر و در آینده است که رهبر معظم انقلاب همواره در بیانات متعدد، چه در دیدار با نخبگان و چه در دیدار با دولت مردان، به مرّات و کرّات بر مسئله هوش مصنوعی و همت همه جانبه بر رشد و پیشرفت در این زمینه تاکید وافر نموده اند.

میز پژوهشی فقه هوش مصنوعی در موسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری مدّظلّه العالی این رسالت خطیر را بر عهده دارد تا با استفاده از تمام ظریفیت های موجود در حوزه علمیه و نیز تعامل سازنده با نخبگان و اساتید دانشگاهی، یک فضای علمی وسیع را در راستای تحقق بستری مناسب در خصوص مطالعات بنیادین هوش مصنوعی با رویکرد مبانی فقهی ایجاد کند. در این راستا مدرسه تابستانه موضوع شناسی و چالش های فقه هوش مصنوعی به مدت سه روز، از تاریخ ۲۸/۰۶/۱۴۰۳ لغایت ۳۰/۰۶/۱۴۰۳ و با حضور حجت الاسلام و المسلمین خسرو پناه (دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی) و نیز سایر اساتید برجسته حوزوی و دانشگاهی برگزار شد.

مخاطبین این مدرسه تابستانه عبارت بودند از، اساتید، طلاب و دانشجویان و نیز تمام افراد علاقه مند به مباحث هوش مصنوعی به ویژه مسائل فقهی آن که به صورت حضوری و مجازی، در این دوره شرکت نمودند .

عناوین مطرح شده در این دوره از مباحثی بود که تا به امروز کمتر به صورت تخصصی به آن ها پرداخته شده است؛ برخی عناوین مرتبط با موضوع شناسی و برخی دیگر مرتبط با مباحث فقهی، که با محوریت چالش ها مطرح شد.

پرداختن به سند ملی هوش مصنوعی جمهور اسلامی ایران نیز از بخش های جذاب دیگر این مدرسه تابستانه بود که توسط جناب استاد دکتر بهروز مینایی، ابعاد مختلف آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.

از جمله اهداف مهم این مدرسه تابستانه، ایجاد یک گفتمان علمی ژرف و عمیق در زمینه مباحث مرتبط با فقه هوش مصنوعی، آشنایی طلاب و اساتید حوزوی و دانشگاهی با مباحث مرتبط با فقه هوش مصنوعی،  زمینه سازی مناسب جهت تعامل بین نخبگان حوزوی و دانشگاهی در راستای تحقق پیوند میان حوزه و دانشگاه و استفاده از ظریفیت های موجود در هر دو ساحت، دست یابی به جدید ترین نظریات فقهی در موضوعات مرتبط با فقه هوش مصنوعی و در نهایت ایجاد زمینه مناسب جهت برگزاری دروس خارج فقه هوش مصنوعی، بود.

در ادامه، گواهی معتبری از سوی موسسه عالی فقه و علوم اسلامی با مشارکت شورای عالی انقلاب فرهنگی به افراد شرکت کننده در این دوره اعطاء می گردد.

والحمد لله رب العالمین

پیمایش به بالا