معرفی رشته فقه قضا

باسمه تعالی
معرفی رشته فقه قضا

تعریف رشته:

رشته فقه قضا، (مقطع سطح چهار)، دوره­ای عالی و تخصصی است که مجموعه­ای از دروس فقهی تخصصی مربتط با کتاب قضا و شهادات، دروس حوزه آئین دادرسی مدنی و کیفری و سایر دروس مرتبطِ مورد نیاز را در قالب فعالیتهای آموزشی و پژوهشی به منظور نیل به اهداف زیر ارائه می نماید.

اهداف رشته:

  1. فراهم آوردن مرجعیت توانمند و معتبر در حوزه علمیه برای رفع نیازهای علمی و پاسخگویی به مسائل مستحدث و نو پدید این رشته
  2. تربیت عالمان و اندیشوران حوزوی با توانایی استنباط و اجتهاد در مباحث فقهی مرتبط با قضا و شهادات و برخوردار از توانمندی تحلیل موضوعات مستحدث و نوپدید این رشته
  3. تربیت پژوهشگرانی با توانمندی پژوهش های کاربردی و تالیف های نوآورانه برای پاسخگویی به نیازهای جدید و نوپدید این حوزه

سیاست های رشته

  1. تاکید بر فراگیری مباحث فقهی به صورت عمیق و اجتهادی تا حد توانایی استنباط فقهی
  2. تاکید بر آموزش پژوهش محور در همۀ مراحل
  3. تاکید بر پژوهش همراه با تولیدِ ناظر به نیازهای جامعه اسلامی
  4. تاکید بر ارتباط با مجامع علمی خارج از حوزه و ارتباط با نهادهای ا جرایی و تقنینی نظام اسلامی
  5. تاکید بر ارتقای شخصیت اخلاقی و معنوی دانش پژوهان در طول دوره تحصیل

مقطع اول آموزشی (دورۀ سه ساله)

عناوین دروس

  1. اصول فقه: درس روزانه به مدت سه سال برای تکمیل دوره خارج اصول (مباحث ظنون و اصول عملیه)
  2. فقه:
الف) خارج فقه؛ شامل:
  1. مباحث فقهی متعارف موجود در تراث فقهی شامل کتابهای قضا و شهادات و مباحث مربوط به دعاوی در کتب دیگر
  2. مسائل مستحدث مربوط به مباحث فقهی قضاء و شهادات(که ذیل و یا در ادامۀ مباحث فقهی قابل طرح است)
ب) قواعد فقهی مرتبط با فقه القضا (در حد یک نیمسال درس هر روزه) مانند: قاعده لاضرر، قاعده لاحرج، قاعده اتلاف، قاعده ید، قاعده ضمان، قاعده من ملک، قاعده مصلحت،قاعده عدالت، قاعده صحت قاعده درأ، قاعده اقرار، قاعده اکراه، قاعده اضطرار، قاعده قبح عقاب بلابیان ، قاعده تعزیر، قاعده وزر ، قاعده تسلیط، ج)مسائل و موضوعات نو پدید در عرصه مسائل و مباحث قضائی که در فقه متعارف سابقه نداشته است. قابل ذکر است که موضوعات نو پدید به صورت دورس سمیناری و پژوهشی در مقطع دوم به مدت دو سال ارائه می گردد ۳- دروس حقوقی مرتبط که به صورت پیشنیاز و یا اصلی در طول دوره سه ساله به شرح زیر ارائه شده و طلاب را به گونه ای عمیق با نهادهای جدید حقوقی و قضاییِ مرتبط و مباحث موضوع شناسانه آشنا می نماید.
عنوان درس واحد اهداف درس
۱ کلیات و مقدمه علم حقوق ۱و ۲ ۳ آشنایی با مباحث فلسفه حقوق- مفهوم، منابع، آثار و احکام حق، قاعده حقوقی و ویژگی‌های آن، مبانی و اهداف حقوق از دیدگاه مکاتب مختلف بویژه اسلام، آشنایی با علم حقوق و تقسیمات آن، منابع حقوق، قلمرو اجرای قواعد حقوقی
۲ حقوق اداری ۱ آشنایی با مفاهیم، مبانی و منابع حقوق اداری و اصول حاکم بر سازمان ها و نهادهای اداری
۳ حقوق اساسی ۱ و ۲ ۲ آشنایی با مبانی، تاریخ تحولات و نظام‌های حقوق اساسی و شناخت مفاهیم دولت، حکومت، رژیم‌های سیاسی و ارتباط بین قوا و آشنایی با مبانی نظری و فقهی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ساختار حکومت، وظایف و اختیارات قوای سه‌گانه و سایر نهادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران و روابط میان آنها
۴ آیین دادرسی کیفری۱ ۲ آشنایی طلاب با ساز و کارهای اجرای عدالت کیفری و لوازم آن شامل بررسی کلیات، مرحله کشف، تعقیب و تحقیقات مقدماتی.
۵ آیین دادرسی کیفری۲ ۱ ارائه درس آیین دادرسی کیفری به منظور آشنایی طلاب برای تأمین جنبه کاربردی حقوق کیفری است. مطالب این درس در ادامه مطالب درس آیین دادرسی کیفری(۱) مطرح می‌شود.
۶ آیین دادرسی مدنی۱ ۲ آشنایی با کلیات (مفاهیم، اهداف، فوائد و اصول حاکم)، سازمان قضایی، صلاحیت محاکم (ذاتی، نسبی و محلی) و مأمورین قضایی و حدود اختیارات آنها در فقه و حقوق موضوعه.
۷ آیین دادرسی مدنی۲ ۲ آشنایی با امور قضایی و دادخواست، ابلاغ، ترتیب رسیدگی، تصمیمات قضایی (دستور قضایی، قرارهای اعدادی، قرارهای نهایی و احکام) و آثار مترتب بر آن در فقه و حقوق موضوعه.
۹ اجرای احکام کیفری و مدنی ۲ آشنایی طلاب با مقررات حاکم بر اجرای احکام جزایی.
۱۰ جرم شناسی ۱ آشنایی با دانش جرم شناسی و رویکرد آن به جرم، مجرم و مسائل ناشی از بزهکاری، بررسی دیدگاه‌های مختلف و متفاوت ناظر به تبیین علمی بزهکاری و..
۱۱ حقوق‌تجارت ۲ آشنایی با مفاهیم مرتبط با تجارت، اعمال تجاری، بنگاه های تجاری و الزامات تاجر در حقوق موضوعه
۱۲ متون حقوقی به زبان خارجی ۳ توانایی قرائت و فهم صحیح متون حقوق مدنی و جزایی.
۱۳ حقوق تطبیقی ۱ آشنایی با کلیات حقوق تطبیقی (تعریف، تاریخچه، اقسام، روش‌ و فایده) و نظام های حقوقی مهم معاصر
۱۴ جزای عمومی ۱ و ۲ ۴ شناخت اصول و قواعد کلی حقوق کیفری مانند عناصر عمومی جرم و طبقه‌بندی جرائم آشنایی با مجرم، شناخت اصول و قواعد کلّی مسئولیت کیفری و عوامل رافع آن
۱۵ مدنی ۱ و ۲ ۴ آشنایی دانش‌پژوهان با حقوق اشخاص و محجورین، مفاهیم اموال و مالکیت و حدود و مشخصات آن و طرق تحصیل مالکیت و آثار و احکام تصرف به عنوان مالکیت
۱۶ اصول و روش نگارش علمی ۱ پاراگراف نویسی، مقاله کوتاه، استفاده از شواهد، استناد دهی
۱۷ اصول و روش پژوهش ۱ کلیات پژوهش، مساله یابی، شناخت مساله، حل مساله، ارائه پاسخ به مساله
جمع واحدها ۳۲
پیمایش به بالا