نشست علمی سقوط مجازات حدی با توبه
[tabs style=”div” ]
[tab title=”چکیده مطالب”]
به گزارش روابط عمومی، دومین نشست علمی از سری نشست های بررسی پژوهش های حلقات علمی گروه فقه الجزاء با موضوع «سقوط مجازات حدی با توبه با تاکید بر دلالت آیات ۱۶-۱۵ سوره نساء»، با حضور پژوهش‌گر ارجمند آقای محمدجواد محمدی به عنوان ارائه دهنده و ناقدین محترم حضرات آیات: استاد نجفی بستانی، استاد صدر حسینی، استاد قائنی نجفی، استاد مدرسی یزدی و استاد واعظی روز دوشنبه ۱۴۰۱/۰۳/۰۹ در موسسه عالی فقه و علوم اسلامی بخش مدرسه عالی فقه های تخصصی برگزار شد.
نویسنده پژوهش حجه الاسلام محمدی در ابتدای این جلسه به موضوع تحقیق و ضرورت آن اشاره کرده و اظهار داشتند که بیشتر فقیهان امامیه معتقدند که کلیه مجازات های حدی با توبه‌ی پیش از قیام بینه ساقط می شود.
با این حال برخی از فقهای معاصر مانند آیه الله خویی و آیه الله تبریزی (رحمهماالله) به جهت ضعف روایات وارده معتقدند که سقوط مجازات حدی در فرض توبه، تنها اختصاص به جرم سرقت دارد، زیرا تنها روایتِ معتبر موجود در مساله اختصاص به خصوص جرم سرقت دارد و سقوط توبه در سایر جرائم حدی فاقد دلیل معتبر است.
ابشان ادامه دادند به نظر می رسد که علاوه بر روایات، برخی از آیات قرآن کریم نیز می تواند مستند قول مشهور قرار گیرد. لیکن در کتب فقهی استدلالی استدلال به این آیات کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در این تحقیق سعی شده توجه ویژه ای به دلالت آیات شود. در این باره می توان به آیه ۱۶-۱۵ سوره نساء در رابطه با جرائم جنسی و همچنین آیه ۳۹ سوره مائده در رابطه با جرم سرقت اشاره کرد.
در آیه ۱۶-۱۵ سوره نساء خداوند بیان می کند که زنانی که مرتکب فاحشه شوند ابتدا بر ایشان شاهد بگیرید و اگر با قیام شهود جرم شان ثابت شد، آنان را در خانه حبس کنید. همچنین مردانی که مرتکب فاحشه شوند را ایذاء کنید و اگر اقدام به توبه و اصلاح عمل کردند، از آنان درگذرید.
نویسنده پس از اشاره به معنای فاحشه و ایذاء و آراء برخی مفسران درباره موضوعات ذکر شده، افزودند ذیل آیه ۱۶ دلالت بر سقوط حد با توبه دارد. مهمترین خدشه ای که به این استدلال وارد شده، نسخ آیه فوق با آیه ۲ سوره نور است. با این حال ادعای نسخ آیه یاد شده مخدوش است، زیرا نسخ حکم شرعی نیازمند دلیل متقن و قطعی است و ادعای نسخ در اینجا فاقد دلیل معتبر است.
در ادامه این نشست اساتید حاضر در جلسه به بررسی مطالب ارائه پرداختند.
محور مطالب مطرح شده در سخنان اساتید ناقد به این موضوعات اختصاص داشت:
– مناقشه در دلالت ذیل ایه ۱۶ بر سقوط توبه و اینکه موضوع ذیل آیه ۱۶ جرمی است که قبلا اثبات شده و مجازات بر آن انجام شده است.
– بررسی مقصود از فاحشه در آیه ۱۵ و ۱۶ سوره نساء.
– ماهیت امساک فی البیت زنان مرتکب فاحشه از جهت مجازات بودن و عدم آن و نقد کلام آیه الله خویی در رابطه با انکار جنبه مجازاتی بودن امساک فی البیت.
– نسخ مفاد آیه ۱۵ و ۱۶ بر اساس ایه ۲ سوره نور.
این نشست٬ به همت و پیگیری گروه فقه الجزاء مدرسه عالی خارج فقه های تخصصی و به صورت حضوری برگزار شد.
[/tab]
[tab title=”گالری تصاویر” ]
[/tab]
[/tabs]
