درس اخلاق حجه الاسلام والمسلمین آقا تهرانی مورخ ۱۳۹۸/۰۸/۰۸

به گزارش روابط عمومی، درس اخلاق موسسه عالی فقه و علوم اسلامی با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین استاد آقاتهرانی برگزار گردید.

در این جلسه که صبح دو شنبه ۷ آبان با حضور طلاب و مسئولین موسسه برگزار شد حجت الاسلام و المسلمین آقاتهرانی با اشاره به روایتی از امام صادق علیه السلام بیان داشت: حضرت صادق علیه السلام در روایتی خطاب به هشام می فرمایند ای هشام اگر شخصی را دیدی که نسبت به مال دنیا حرص ندارد، زنهار! نگو این آدم به مقامات بالا رسیده است. چرا که اصلا بعضی انسانها ذاتا پول پرست و عاشق پول نیستند. و نیز اگر دیدی شخصی نسبت به شهوت جنسی بی اعتنا است باز هم زنها! نگو این آدم به مقامات بالا رسیده است. چرا که بعضی انسانها طبعا اینگونه اند که نسبت به شهوت جنسی آنقدر حریص نیستند. حالا این تعبیر از من است، بعضی یک شهوت­های بزرگتر دارند که بزرگتر از شهوت جنسی و پول است. مثلا شما فکر می کنید چقدر پول به ما بدهند حاضریم برویم جلوی یک مدرسه دخترانه زنجیر دور دستمان بچرخانیم؟ چرا این کار را نمی کنیم؟ چون پرستیژ و شأنی که ما به هم زده ایم خرج دارد و یکی از خرج هایش هم دوری از همین گونه رفتارهاست. بنابر این انجام ندادن بسیاری از کارها توسط ما لزوما به خاطر خدا و در راه خدا نیست، بلکه گاهی خواسته های دنیایی بزرگتری داریم که برای رسیدن به آنها از خواسته های کوچکتر دنیایی­مان می گذریم.

حالا هر کدام از ما باید محاسبه کنیم که آیا انجام ندادن خیلی از گناهان توسط ما واقعا برای خداست؟ وقتی دقیق محاسبه می کنیم می بینیم که خیر اینطور نیست. نشانه اش هم این است که اگر همین گناه بصورت مخفیانه و آنهم بی خطر برایمان پیش بیاید و یا جایی بشود پولی را بدون سر و صدا و بی خطر به جیب زد خود داری نمی کنیم.

این استاد اخلاق حوزه علمیه سپس به ذکر خاطره ای از مرحوم آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس حوزه علمیه قم پرداخته و افزودند: خدا رحمت کند آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی را فرموده بودند من اگر در خواب هم ببینم خانمی میخواهد خودش را به من عرضه کند محال است به او نزدیک شوم. بنابر این نباید خود را منزه بدانیم. ما در زندگی مان دیدیم کسانی را که آنقدر ظاهر الصلاح بودند که اگر در خواب هم میدیدی که این آدم اختلاس سه هزار میلیاردی کرده باشد می گفتی این خواب تعبیر ندارد و غیر ممکن است چنین آدمی مرتکب چنین کاری شود. برخی بودند که اگر پیش از واقعه کربلا آنها را می دیدی محال بود باور کنی چنین شخصی ممکن است امام حسین علیه السلام را شهید کند اما در واقعه عاشورا این اتفاق افتاد و خیلی از همین آدمها کمر به کشتن فرزند رسول خدا بستند. بنابر این باید بدانیم به تعبیر آن مثل معروف آب نیست وگرنه شناگرهای ماهری هستیم. و هرکداممان گمان می کند منزه است و از این ضعف­ها بری است، بنشیند محاسبه کند تا متوجه شود واقعا اینطور هست یا نیست.

حجت الاسلام و المسلمین آقاتهرانی با اشاره به این نکته که بالاتر از شهوت مال و شهوت جنسی، شهوت جاه و ریاست است اظهار داشت: حال ممکن است کسی بگوید من که اینطور نیستم و حب جاه ندارم و من که نمیخواهم مثلا رئیس جمهور شوم. اما باید دانست که حب جاه و ریاست همه اش ریاستهایی مثل رئیس جمهوری یا مجلس یا اینگونه مسئولیت ها نیست بلکه حب جاه و برتری، در جزئی ترین مواقف و مسائل زندگی نیز خود را نشان می دهد. چرا وقتی با همسرت بحث می کنی زیر بار حرف درست او نمی روی؟

ایشان سپس به بیان مسئله ای تاریخی پیرامون حب مال و جاه پرداخته و بیان کردند: من زمانی زندگی عده ای از آنهایی که در زمان امام هشتم علیه السلام بودند را مورد بررسی قرار دادم، گروهی که موسوم به واقفیه هستند. حساب کردم و دیدم برخی از اینها که حتی در دوره ای وکلای امام کاظم علیه السلام و مورد اعتماد آن حضرت بودند به پولی که به حساب زمان ما میشود پانزده میلیارد، امام خود را فروختند و بعضی حتی به پنج میلیارد. روی این مسائل فکر کنید. برنامه داشته باشید و به هیچ وجه خود را رها نکنید. به قول مرحوم حاج شیخ محمدرضا یزدی رضوان الله علیه هر کسی برای خود یک شیطانی دارد اما من یک «شیخ شیطان» دارم. شیطان من هم اصول فقه و فقه بلد است و ملا است. چهارتا اصطلاح فلسفی که من بلدم او هم بلد است.

ایشان سپس با بیان این نکته که البته قدرت شیطان قدرت ضعیفی است و آنچه بسیار خطرناکتر از شیطان است نفس آدمی است فرمودند: حتی حضرت یوسف علیه السلام بعد از آنکه فتنه زلیخا برملا شد و معلوم شد حق با پیامبر خدا بوده است فرمود: «و ما أبریء نفسی إن النفس لأماره بالسوء الا ما رحم ربی». یعنی حتی این نفس من پیامبر را هم امر به سوء می کند.. از مرحوم آیت الله شیخ علی محمد بروجردی که از شاگردان مبرز آیت الله سیدعلی قاضی ره بوده است نقل است که من در مکاشفه ای دیدم که جنگ خندق شده است و فرمانده لشکر اسلام حضرت ابوطالب پدر بزرگوار امیرالمومنین علیهماالسلام است. در همین اثنا امربن عبدود که هیکلی بسیار بزرگ داشت به وسط میدان آمد و مبارز طلبید. من ایستاده بودم و منتظر اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد. در این بین حضرت ابوطالب عیله السلام رو به من کرده و فرموند آشیخ چرا معطلی؟ برو و به عمربن عبدود حمله کن. من هم گفتم چشم و سوار بر اسب شدم و حرکت کردم. وقتی به عمر رسیدم دیدم چقدر بزرگ و غول پیکر است. گویی من به اندازه بند انگشت و او به اندازه یک انسان درشت هیکل، به طوری که اگر کوچکترین حرکتی می کردم می توانست پایش را روی من بگذارد و من و اسبم را باهم له کند. در این حال در دلم خیلی از حضرت ابوطالب علیه السلام ناراحت شدم که این چه کاری بود که مرا به چنین مبارزه ای فرستاد. ناگهان به ذهنم رسید که توسل کنم. متوسل شدم به حضرت امیرالمومنین علیه السلام و ناگهان دیدم حضرت امیرالمومنین فرمودند سرت را بدزد و وقتی سرم را پایین آوردم حضرت با شمشیر کمر عمربن عبدود را دو نیم کردند و من بالاخره نفس راحتی کشیدم. بعد از این جریان به خدمت مرحوم قاضی رسیدم و از ایشان در مورد این مکاشفه پرسیدم. ایشان فرمودند عمربن عبدود در این مکاشفه نفس تو بود و خودت هم شیطان. مبارزه با شیطان آسان است اما جلوی نفس ایستادن خیلی مشکل است. خیلی از اوقات انسان گمان می کند برای خدا دارد عمل می کند برای خدا دارد حرف می زند اما غافل از اینکه به دنبال یک طمعه­ی دنیایی بزرگتر است. بنابر این سفارشم به دوستان این است که حتما محاسبه داشته باشید. توجه داشته باشید که اعدی عدوک نفسک التی بین جنبیک. خیلی مراقب نفستان باشید. در مسائل کشور هم اگر خوب دقت کنیم همینطور است. از بیرون کسی نمی تواند صدمه ای به کشور ما وارد کند و آمریکا و ترامپ هیچ غلطی نمی توانند بکنند اما منافقین داخلی بسیار خطرناکند، همچنانکه در صدر اسلام هم اسلام و جامعه اسلامی نه از ناحیه یهود و نصاری بلکه از سوی منافقین داخلی به انحراف کشیده شد.

حجت الاسلام والمسلمین آقاتهرانی همچنین با تبیین اهمیت محاسبه نفس به بیان روش این محاسبه پرداخته و گفتند: هر اندازه برادران من محاسبه شما قوی باشد به همان اندازه مراقبه تان قوی خواهد شد. مراقبه دقیقا تابع محاسبه است و دقت در محاسبه دقت در مراقبه می آورد. در کتب اخلاق از قبیل کتاب معراج السعاده از قول بزرگان اخلاق اینگونه آمده است که کسی که محاسبه نداشته باشد تقوا ندارد، چرا که اگر محاسبه نداشته باشد نمی تواند مراقبه داشته باشد. امام صادق علیه السلام فرمود لیس منا من لم یحاسب نفسه کل یوم. یعنی انسانی که اهل محاسبه آن هم بصورت روزانه نباشد اصلا شیعه نیست. در باره محاسبه هم انسان ابتدا باید از امور کلی شروع کند مثلا اینکه امروز در مجموعه پنج فعالیت انجام دادم و مثلا ابتدا به حرم رفتم سپس در کلاس درس شرکت کردم و.. به همین ترتیب. آنوقت در مرحله بعد وارد جزئیات هر کدام از این پنج فعالیت بشود و ببیند کدامش برای خدا بوده است و کدام نبوده است. واقعا انسان وقتی وارد جزئیات اعمالش می شود و مورد بررسی قرار می دهد گاهی می بیند که هیچیک از اعمالش برای خدا نبوده است.

 ایشان در پایان با اشاره به اهمیت و نقش توسل در خودسازی عنوان کردند:  در خودسازی بهترین وسیله توسل به اهل بیت علیهم السلام است و به ویژه حضرت اباعبدالله علیه السلام که خدا خیلی به آن حضرت عنایت و توجه دارد. و باید دانست که گدا هرچقدر سرمایه اش کمتر باشد صادق تر است. خدا رحمت کند آیت الله بهجت را هنگامی که ما قرار بود به خارج از کشور برویم نصیحتشان همین بود که فرمودند که هر چقدر روضه می خواندید آنجا که رفتید دوبرابرش کنید. بنابر این نباید گمان کرد که روضه خوانی یک امر تشریفاتی است، خیر. گریه کردن بر امام حسین علیه السلام یک مسئله خیلی جدی است.

ایشان در پایان فرمایشاتشان به ذکر روضه و مصائب امام رضا علیه السلام پرداختند.

 

 

 

پیمایش به بالا